Blog

Przez ostatnią dekadę obserwowaliśmy fascynujący wyścig, w którym standard H.265 i jego inteligentny wariant H.265+ osiągnęły mistrzostwo w "pakowaniu" obrazu 4K w strawne dla sieci i dysków porcje danych. Jednak apetyt technologii na detale jest nienasycony. Na horyzoncie majaczą już rozdzielczości 8K, wirtualna rzeczywistość (VR), obraz o wysokiej dynamice tonalnej (HDR) i 360 stopni. To wszystko generuje cyfrowe tsunami, którego obecne technologie nie będą w stanie powstrzymać.

Co więc będzie dalej? Jaki będzie następca H.265+? Odpowiedź jest złożona i znacznie bardziej ekscytująca niż tylko kolejna, 50-procentowa redukcja bitrate'u. Wkraczamy w erę kompresji, która będzie nie tylko wydajniejsza, ale przede wszystkim inteligentna, percepcyjna i wszechstronna.

Następcy Tronu: H.266/VVC i Jego Wielki Rywal AV1

Przede wszystkim należy rozróżnić dwie rzeczy: bazowy kodek i jego inteligentną optymalizację. H.265+ jest optymalizacją bazowego H.265. Dlatego przyszły "H.266+" zostanie zbudowany na nowym, potężniejszym fundamencie. Obecnie na placu boju liczą się dwaj główni gracze:

1. H.266 / VVC (Versatile Video Coding): To oficjalny następca w linii ewolucyjnej H.264 i H.265. Jego celem, podobnie jak poprzedników, jest osiągnięcie około 50% lepszej wydajności kompresji w stosunku do H.265. Kluczowe jest tu słowo "Versatile" (Wszechstronny) – VVC od samego początku projektowano tak, by doskonale radził sobie nie tylko z filmami 8K, ale także ze streamingiem gier, wideo 360 stopni i udostępnianiem ekranu, czyli scenariuszami, z którymi H.265 radził sobie dobrze, ale nie idealnie.
2. AV1 (AOMedia Video 1): To wielki rywal VVC, promowany przez konsorcjum gigantów technologicznych, takich jak Google, Amazon, Netflix, Apple i Microsoft. Jego największą zaletą jest to, że jest całkowicie otwarty i wolny od opłat licencyjnych. To potężny argument, który napędza jego błyskawiczną adaptację w świecie streamingu (YouTube i Netflix już go używają). Oferuje on wydajność zbliżoną do VVC.

Można więc założyć, że producenci sprzętu do monitoringu w przyszłości stworzą swoje wersje "VVC+" lub "AV1+", które na tych potężnych silnikach zaimplementują swoje inteligentne strategie oszczędzania.

W Jaką Stronę Zmierzają Badania? Trzy Kluczowe Kierunki

Sama poprawa wydajności to za mało. Prawdziwa rewolucja odbywa się w podejściu do samej idei kompresji.

1. Od Matematycznej Precyzji do Kompresji Percepcyjnej
Dotychczasowe kodeki starały się jak najwierniej matematycznie odtworzyć oryginalny obraz. Przyszłość należy do kompresji percepcyjnej, która zadaje inne pytanie: "Jak wiele informacji możemy usunąć, aby ludzkie oko i mózg nie zauważyły różnicy?". Badania skupiają się na modelowaniu ludzkiego systemu wzrokowego.

• Dlaczego? To pozwala na znacznie mądrzejsze oszczędzanie. Kodek może bezlitośnie skompresować detale w nieostrym tle lub w bardzo ciemnych fragmentach obrazu, jednocześnie przeznaczając całą dostępną "moc" na zachowanie idealnej ostrości twarzy, tekstu czy innych kluczowych elementów, na których naturalnie skupiamy wzrok.

2. Sztuczna Inteligencja w Sercu Kodeka
Dotychczas AI w kompresji (jak w H.265+) działała jako inteligentna "nakładka" – analizowała scenę i mówiła kodekowi, jak ma kompresować. Kolejny krok to wbudowanie sztucznej inteligencji bezpośrednio w rdzeń samego kodeka. Otwiera to niewyobrażalne możliwości:

• Inteligentna predykcja: Zamiast prostego przewidywania, w którą stronę przesunie się blok pikseli, AI może nauczyć się, jak "wygląda" ruch wody, liści na wietrze czy ludzkiej twarzy, i odtwarzać go znacznie mniejszym kosztem.
• Generatywne "wypełnianie" detali: Kodek mógłby przesyłać obraz w niższej rozdzielczości wraz z instrukcjami dla sieci neuronowej w dekoderze, która w czasie rzeczywistym "dorysowałaby" brakujące detale (tzw. super-rozdzielczość). To mogłoby zrewolucjonizować streaming wideo przy wolnych łączach.
• Rozpoznawanie treści: Kodek przyszłości będzie wiedział, czy koduje film, kreskówkę, tekst na ekranie komputera czy obraz z kamery monitoringu, i automatycznie zastosuje najlepszą strategię kompresji dla danego typu treści.

3. Wszechstronność i Niska Latencja
Świat wideo to nie tylko filmy. To także wideokonferencje, gry w chmurze i zdalne sterowanie, gdzie kluczowe jest jak najmniejsze opóźnienie (latencja). Nowe standardy, takie jak VVC, są tworzone z myślą o tej wszechstronności, oferując narzędzia, które pozwalają na ekstremalnie szybkie kodowanie i dekodowanie kosztem nieco niższej wydajności, co jest idealne dla zastosowań czasu rzeczywistego.

Podsumowanie: Inteligentniejsza Przyszłość

Przyszłość po H.265+ to nie tylko dalsza miniaturyzacja danych. To fundamentalna zmiana filozofii – od siłowego upychania pikseli do inteligentnego rozumienia, co jest na obrazie ważne i jak ludzkie oko postrzega świat. Kodeki oparte na VVC i AV1, napędzane przez sztuczną inteligencję, pozwolą na przechowywanie tygodni nagrań z kamer 8K, płynny streaming wirtualnej rzeczywistości i krystalicznie czyste wideorozmowy nawet przez sieć komórkową. Wyścig trwa, a jego celem jest kompresja tak inteligentna, że stanie się dla nas całkowicie przezroczysta.